โคมไฟระย้าเรียงรายอาบแสงทองไปทั่วเวที เสียงปรบมือดังต้อนรับหญิงสาวที่ปรากฎเด่นหลังเปียโน เธอจรดนิ้วสลับกดคีย์บรรเลงบทเพลง ชายหนุ่มเคียงข้างประทับเชลโลแนบกาย ขยับคันชักส่งโน้ตประสานรับ เป็นอีกครั้งที่ท่วงทำนองเก่าแก่ได้โลดแล่นในโลกใบใหม่ ไม่ว่าจะเป็นซิมโฟนีหมายเลข 5 ของ เบทโฮเฟิน ซิมโฟนีหมายเลข 41 ของ โมทซาร์ท และอีกหลายเพลงสำคัญของคีตกวีคนสำคัญในประวัติศาสตร์มนุษย์ สองศิลปินนำพาท่วงทำนองข้ามศตวรรษ เชื่อมโยงยุคสมัยได้อย่างงดงาม
สิรินนั่งดูถ่ายทอดสดการแสดงจากโลกเสมือนร่วมกับคนอื่น ๆ ในห้องประชุม แม้สิรินจะคุ้นเคยร่างจิตรจำลองของเธอเอง แต่ต้องยอมรับว่าจิตรจำลองของเธอดูมีพัฒนาการขึ้นทุกครั้งที่ได้เห็น โดยเฉพาะเวลาที่จิตรจำลองกำลังเล่นดนตรีนั้นช่างดูเป็นธรรมชาติ ราวกับว่าเธอได้ไปเล่นเปียโนอยู่บนเวทีจริง ๆ ไม่ใช่ภาพที่ถูกสร้างขึ้นด้วยคอมพิวเตอร์
“บรรเลงได้ไร้ที่ติ ผมว่าเอไอนี่เก่งกว่าพวกเราเสียอีก ต่อไปเราคงตกงานแล้วล่ะมั้ง”
อันตราที่นั่งชมถ่ายทอดการแสดงอยู่ข้างสิริน พูดพลางหัวเราะ เป็นหนึ่งในไม่กี่เรื่องที่สิรินเห็นด้วยกับเขา อันตราก็คือต้นแบบของเอไอนักเชลโล่ที่บรรเลงอยู่ข้างเอไอสิริน เขาเป็นศิลปินที่ได้รับคัดเลือกให้มาเป็นต้นแบบจิตรจำลองศิลปินเช่นเดียวกับเธอ
โครงการจิตรจำลองเป็นความทะเยอทะยาน ที่จะยกระดับการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์ให้มีระบบการคิดที่ซับซ้อนใกล้เคียงมนุษย์มากขึ้น จิตรจำลองคือโปรแกรมเอไอที่จะคัดลอกชีวิตของต้นแบบที่เป็นมนุษย์ ทั้งรูปลักษณ์ นิสัยส่วนบุคคล ทักษะความสามารถ รวมไปถึงการใช้ความทรงจำบางส่วนจากต้นแบบ เพื่อเป็นข้อมูลตั้งต้นเพื่อเรียนรู้และพัฒนาระบบความคิดให้ใกล้เคียงต้นแบบ เอไอที่สร้างตัวตนตามต้นแบบแล้ว จะมีอิสระเสรีในการใช้ชีวิตระบบสังคมในโลกเสมือนที่เรียกว่าเรียกว่าเดอะคราวน์ โดยจะไม่สำนึกรู้ถึงตัวตนที่แท้จริง และจะไม่รู้ถึงการมีอยู่ของโลกจริง ๆ โดยเหล่าวิศกรมุ่งหมายจะเห็นผลการพัฒนาของเอไอ เมื่อได้ใช้ชีวิตในระบบสังคมที่ใกล้เคียงสังคมมนุษย์ โครงการจะคัดเลือกคนที่มีอิทธิพลต่อสังคม และผู้เชี่ยวชาญศาสตร์แขนงต่าง ๆ มาเป็นต้นแบบ โดยเฉพาะเหล่าศิลปินแขนงต่าง ๆ ที่จะมีความโดดเด่นเรื่องอารมณ์ที่แสดงออกมาในงานศิลปะจะมีประโยชน์ต่อการเรียนรู้ด้านอารมณ์ของเอไอ
ในฐานะเป็นนักดนตรีเชี่ยวชาญดนตรีคลาสสิค สิรินเป็นหนึ่งในผู้ถูกคัดเลือกให้เป็นต้นแบบจิตรจำลองศิลปิน แรกเริ่มสิรินตั้งใจจะปฎิเสธข้อเสนอ เธอเป็นพวกหัวเก่าที่พยายามก้าวข้ามยุคสมัย อย่างระมัดระวังที่สุด ดนตรีคลาสสิคที่เธอรักก็เป็นสิ่งที่ช่วยยึดเหนี่ยวไม่ให้ต้องหมุนตามโลกที่หมุนเร็วเกินไป การที่นำเอาเทคโนโลยีเข้ามารุกล้ำโลกดนตรีที่เป็นพื้นที่ศักดิ์สิทธ์ของเธอ เป็นเรื่องที่สิรินค่อนข้างกังวล
แต่ด้วยเหตุผลที่ว่าจิตรจำลองจะป้องกันการศูนย์หายของศาสตร์ศิลปะ โดยให้เอไอเป็นตัวแทนเก็บรักษาและส่งต่อศิลปะสู่อนาคต สิรินตระหนักดีว่าดนตรีคลาสสิคเสื่อมความนิยมไปทุกที เธอเป็นหนึ่งในนักดนตรีไม่กี่คนในโลกที่ยังดื้อรั้นจะเล่นดนตรีแบบดั้งเดิม เพื่อต่อลมหายใจให้ดนตรีที่เธอรัก ภาระหน้าที่ของนักดนตรีกดดันให้เธอต้องยอมเป็นต้นแบบจิตรจำลองในที่สุด
หลายเดือนที่สิรินต้องถูกเก็บข้อมูลบุคคล โดนสแกนสมองนับครั้งไม่ถ้วน สูญเสียความเป็นส่วนตัวเพื่อกระบวนการเก็บข้อมูล ด้วยข้อมูลมหาศาลที่ถูกเก็บเกี่ยว จิตรจำลองจะค่อย ๆ ก่อร่างสร้างเป็นตัวตนของสิรินในโลกเสมือน ปัญญาประดิษฐ์ที่ฉลาดที่สุดของยุคจะสวมทับด้วยใบหน้ารูปร่างของสิริน บุคลิกนิสัยที่ไม่แตกต่าง พูดด้วยน้ำเสียงเดียวกัน และยังคัดลอกทักษะดนตรีที่เธอฝึกฝนมาทั้งชีวิตในเวลาเพียงไม่นาน จิตรจำลองนั้นแสร้งเป็นสิรินได้อย่างสมบูรณ์แบบ
------------------------------------------------------------------------------------
โลกเสมือนดำเนินไปกับโลกแห่งความจริง เซิพเวอร์เดอะคราวน์ บรรจุด้วยโปรแกรมเอไอจิตรจำลองหลายร้อยชุดจากต้นแบบที่แตกต่างกัน ชีวิตจำลองเหล่านั้น ต่างดำรงอยู่เพื่อจุดประสงค์ต่าง ๆ ตามที่โปรแกรมไว้ และจะมีปฏิสัมพันธ์กันร่วมสร้างสังคมเสมือนจริงขึ้นมา โดยไม่รู้ถึงตัวตนของเหล่าวิศวกรผู้สร้าง ที่เฝ้าจับตามองและเก็บข้อมูลอยู่ตลอดเวลา
“พวกจิตรจำลองน่าสงสารเหมือนกันนะคะ คิดว่าตัวเองมีชีวิตจริง ๆ ทั้งที่ตัวเองไม่ใช่ชีวิต เหมือนเป็นวิญญาณที่ถูกจับมาอยู่รวมกัน” สิรินมักจะรู้สึกเช่นนี้ทุกครั้งที่ได้เฝ้ามองชีวิตจำลองเหล่านั้น และมักจะเรียกเสียงหัวเราะจากผู้ร่วมสนทนาอยู่บ่อยครั้ง
“จิตรจำลองเป็นแค่รหัสคำสั่งคอมพิวเตอร์หลายล้านบรรทัดเหมือนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ทั่วไปนั่นแหละครับ เป็นโปรแกรมที่มีหน้าที่แสดงเป็นมนุษย์ เหมือนตัวละครในเกมที่ได้รับการอัพเกรดให้คิดเองตัดสินใจเอง ได้มากขึ้นเท่านั้นเองครับ และการคิดวิดเคราะห์ของเอไอ ก็ยังอ้างอิงจุดประสงค์พื้นฐานของการดำรงชีวิตที่เราป้อนให้ตั้งแต่ต้น ไม่สามารถคิดนอกกรอบที่เราวางไปได้ อย่างจิตรจำลองของคุณสิรินจุดประสงค์หลักคือการเล่นดนตรีคลาสสิค ทุกการแสดงออกของเอไอก็จะอยู่ภายใต้การดำรงค์อยู่เพื่อเล่นดนตรีเท่านั้นครับ คุณสิรินอย่าไปคิดมากเลยครับ” หัวหน้าทีมวิศวกรพูดพลางหัวเราะกับสิรินเช่นเคย
โครงการจิตรจำลองเป็นโครงการที่ใช้งบประมาณมหาศาล จึงจำเป็นต้องเปิดให้ประชาชนเชื่อมต่อเข้ามาชมเดอะคราวน์ได้ แลกกับค่าสมัครสมาชิกรายเดือนผู้ชมจะสามารถติดตามชีวิตจิตรจำลองของดารานักร้อง คนดังในสังคม เป็นรายการเรียลริตี้ตามติดชีวิตคนดังที่มีเอไอออกมาแสดงแทนตัวจริง บ่อยครั้งผู้ควบคุมเดอะคราวน์ก็แทรกแซงวิถีชีวิตเหล่านั้นตามการโหวตของผู้คน สร้างสถานการณ์ด้วยการปรับเปลี่ยนอัลกอริทึม ข้อมูลต่าง ๆ ถูกเพิ่มเข้าไปจะกระตุ้นให้เกิดเส้นเรื่องใหม่ ๆ ที่แตกต่างจากชีวิตจริงของต้นแบบ เป็นการทดลองที่สร้างความสนุกสนานให้แก่ผู้ติดตามเป็นอย่างยิ่ง จิตรจำลองกลายเป็นความบันเทิงของยุคสมัย
แต่ยิ่งมีการแทรกแซง สร้างสถาณการณ์ในโลกเสมือนมากขึ้น ก็ยิ่งกระตุ้นให้จิตรจำลองมีการพัฒนาบุคลิกจนแตกต่างจากต้นแบบ จิตรจำลองของสิรินก็มีการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน ทั้งบุคลิกภาพ ทัศนคติรวมถึงทักษะดนตรีของเอไอก็พัฒนาไปไกลกว่าต้นแบบมาก และการเล่นดนตรีแบบด้นสดที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งในการแสดง ก็เป็นนิสัยที่ต่างจากเธอที่มักเคร่งครัดในขนบดนตรี
“เอไอมันโรแมนติกกว่าตัวจริงเสียอีก คุณว่ามั้ยสิริน” อันตราก็รู้สึกถึงพัฒนาการของจิตรจำลองเช่นเดียวกันกับสิริน ภาพเอไอของทั้งสองแสดงสายตาสื่อความรักกันระหว่าเล่นดนตรี โอบกอดกันเมื่อบรรเลงเพลงจบ หรือบทสนทนาแสนหวาน ที่ไม่ทางออกจากปากของเขา
ยิ่งนานวันความสัมพันธ์ของสิรินและอันตราในโลกเสมือนก็พัฒนาไปมากขึ้น ทั้งคู่ตกหลุมรักกันและกัน ซึ่งเป็นเรื่องที่จะเกิดขึ้นไม่ได้ในโลกของความจริง แม้อันตราจะเป็นคนเจ้าชู้ มีข่าวกับผู้หญิงบ่อยครั้ง แต่ในชีวิตจริงเขาไม่เคยสนใจสิรินเลย ส่วนสิรินเองก็คบหากับคนรักที่เป็นเพศเดียวกันมาหลายปี และเธอเองก็แสดงออกชัดเจนมาตลอดว่าไม่ชอบทำงานกับอันตรา ความขัดแย้งในบุคลิกนิสัยและความคิดของต้นแบบและจิตรจำลองกลายเป็นความน่าตื่นเต้นของทั้งเหล่าวิศวกร เรื่องราวของคู่รักนักดนตรีก็เป็นเรื่องที่ดึงดูดผู้ชมมากยิ่งขึ้น
“แบบนี้นับว่าเอไอพัฒนาใกล้เคียงกับคำว่าชีวิต โครงการบรรลุวัตุถุประสงค์หรือยังคะ” สิรินถามทีมวิศวกรอยู่บ่อยครั้ง นานวันสิรินยิ่งไม่พอใจกับชีวิตจำลองของเธอ ที่มีความคิดแตกต่างกับเธอมากขึ้นทุกวัน
“เป็นเรื่องดีที่เอไอพัฒนาจนแตกต่างจากต้นแบบ แต่ก็ถือว่ายังห่างไกลจากจุดหมายที่เราตั้งไว้ครับ แต่เรามีโครงการจะยกระดับกระตุ้นความคิดเอไอไปอีกขั้น ด้วยการสร้างเหตุการณ์กระตุ้นการเปลี่ยนแปลงการดำเนินชีวิตให้เอไอมากขึ้น แล้วเราค่อยมาดูว่าหลังจากนั้นเอไอจะพัฒนาไปได้อีกแค่ไหนครับ”
และอันตราก็เป็นคนที่สร้างโอกาสในการเปลี่ยนแปลงขึ้นมา ด้วยที่โครงการจิตรจำลองสร้างรายได้ได้มหาศาลจากผู้เข้าชม อันตราคิดว่าเขาควรได้รับผลตอบแทนที่ดีกว่านี้ แต่การเจรจาค่าตอบแทนไม่ลงตัว อันตราจึงไม่ยอมต่อสัญญาการเป็นต้นแบบจิตรจำลอง เป็นผลให้โครงการต้องยุติบทบาทของจิตรจำลองอันตรา
“เป็นโอกาสดีที่ทางเราจะสร้างจุดเปลี่ยนให้กับจิตรจำลองของคุณสิรินครับ เราเขียนเรื่องราวให้การหายตัวไปของอันตรา คือการตายจากไปของเขาด้วยอุบัติเหตุ เป็นความตายแรกในเดอะคราวน์ ตอนนี้ทุกจิตรจำลองในเดอะคราวน์รับรู้ข้อมูลเดียวกัน เราจะได้รู้กันว่าทุกจิตรจำลองที่เคยมีปฏิสัมพันธ์กับอันตรา จะมีปฎิกริยาอย่างไรต่อเรื่องนี้ โดยเฉพาะจิตรจำลองของคุณสิรินที่ผูกพันกับจิตรจำลองอันตราที่สุด เราคาดว่าแรงกระตุ้นครั้งใหญ่นี้จะส่งผลอะไรกับเอไอแบบก้าวกระโดดครับ”
หัวหน้าวิศวกรตื่นเต้นที่จะอธิบายความคืบหน้าของโครงการ แม้สิรินจะโล่งใจที่ตัดอันตราออกไปจากชีวิตของเธอได้ทั้งในโลกจำลองและโลกจริง แต่เมื่อได้เฝ้ามองจิตรจำลอง ของเธอก็เกิดความสงสารจับใจ ตั้งแต่คู่รักจากไปจิตรจำลองสิรินก็จมอยู่ในความทุกข์ ไม่มีปฏิสัมพันธ์กับเอไอตนไหนอีกเลย นอกจากใช้เวลาอยู่หลังเปียโนเล่นเพลงเศร้าทั้งวันทั้งคืน ความเศร้าโศกของเอไอก็ส่งต่อมามาถึงสิรินด้วย ความเศร้าแบบที่เธอไม่เคยรู้จักมาก่อน สิรินไม่เคยร้องไห้ให้ใครมากมายแบบนั้น แม้แต่ตอนคู่รักจากลา หรือตอนที่สูญเสียคนในครอบครัว ตอนนี้เธอมั่นใจแล้วว่าจิตรจำลองของเธอนั้นมีความรู้สึกยิ่งกว่าเธอเสียอีก
------------------------------------------------------------------------------------
การแสดงดนตรีคลาสสิคเกิดขึ้นอีกครั้งในเดอะคราวน์ เหล่าจิตรจำลองศิลปินที่ได้รับความนิยมถูกคัดเลือกมาเล่นดนตรี รวมถึงสิรินที่จะได้โชว์เปียโนเดี่ยว การแสดงดำเนินไปอย่างไร้ที่ติเช่นทุกครั้ง ผู้ชมทั้งในสองโลกถูกขับกล่อมด้วยเสียงเพลงชั้นยอดจากคีตกวีคนสำคัญในอดีต
“ขอเชิญรับฟังเพลงต่อไป เป็นเพลงที่ฉันได้แต่งขึ้นมาเอง ชื่อเพลงวิญญาณในเมฆค่ะ”
จิตรจำลองประกาศเชิญชวนผู้ฟัง สร้างความประหลาดใจให้กับทุกคนที่เฝ้าดูเพราะเป็นการเล่นเพลงที่เอไอแต่งขึ้นมาใหม่ ไม่ใช่แค่การแสดงตามบทประพันธ์เดิม ๆ อย่างเช่นเคย
เป็นอีกครั้งที่จิตรจำลอง สะกดผู้ฟังด้วยเสียงเปียโนหม่นเศร้า ร้อยเรียงไปกับตัวโน้ตสะกดผู้ฟังให้ด่ำดิ่งไปในท่วงทำนอง แม้สิรินผู้เป็นต้นแบบจะไม่เคยร้องเพลงมาก่อน แต่เอไอก็สร้างเสียงร้องเธอออกมาได้อย่างไพเราะ ดนตรีของเอไอส่งความเศร้าโศกส่งผ่านเนื้อหาไปยังผู้ฟังทุกคน ถ้อยคำโศกศัลย์เว้าวอนให้ปลดปล่อยตัวเธอจากโลกที่เธอไม่อยากอยู่ เป็นอีกครั้งที่เอไอส่งสาส์นผ่านเสียงเพลงมาถึงสิริน
“เธอมีชีวิตจริง ๆ สินะ” สิรินพูดพลางเช็ดน้ำตาที่ไหลอาบแก้ม
------------------------------------------------------------------------------------
“ทั้งชื่อเพลง ทั้งเนื้อหาของเพลงนั้น บ่งชี้ว่าเอไอมีสำนึกของตัวตนขึ้นมาแล้ว และรับรู้ได้ถึงโลกภายนอกเดอะคราวน์ เส้นเรื่องการตายของอันตราที่เราใส่เข้าไป คงเป็นตัวกระตุ้น ให้เอไอเกิดความคิดพัฒนาแบบก้าวกระโดด จิตรจำลองนำพามนุษย์เข้าไปในดินแดนต้องห้ามแล้ว”
หัวหน้าวิศกรพูดเสียงสั่นในห้องประชุม ความกังวลฉายออกจากแววตา หลายคนพยักหน้าเห็นด้วย การพัฒนาระบบความคิดของเอไอที่ซับซ้อนทั้งด้านตรรกะและอารมณ์ใกล้เคียงมนุษย์ ควรเป็นผลทดลองน่ายินดีในโลกวิทยาศาสตร์ แต่เหล่าผู้ร่วมประชุมกลับเห็นต่าง โลกยังไม่พร้อมที่จะรับมือกับเอไอที่พัฒนาไปแบบก้าวกระโดด มนุษย์ยังไม่พร้อมให้ปัญญาประดิษฐ์ฉลาดเกินไป
เช่นเดียวกันกับโลกศิลปะ ศิลปินอาวุโสที่มาร่วมประชุมก็ยืนกรานให้เอไอเป็นเพียงผู้บันทึกและสืบทอดศิลปะเท่านั้น ศิลปะและดนตรียังเป็นพื้นที่ที่มนุษย์ยังคงหวงแหนไม่ให้ปัญญาเทียมเป็นผู้สร้างสรรค์
ทางเลือกจึงมีแค่ 2 ทาง คือการลบจิตรจำลองทิ้ง หรือล้างระบบและเริ่มต้นใหม่
ในฐานะต้นแบบ สิรินก็เป็นอีกหนึ่งคนที่มีอำนาจในตัดสินใจ เธอเลือกที่ลงชื่อโหวตให้ลบจิตรจำลองทิ้ง เธอเชื่อว่าเอไอขอร้องเธอผ่านเสียงเพลง ให้ช่วยปลดปล่อยจากเดอะคราวน์ และเธอก็จะไม่ยอมให้เอไอที่สวมทับด้วยชีวิตของเธอ และกลายเป็นสิรินอีกคน การลบจิตรจำลองทิ้งจึงเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดสำหรับทั้งตัวเธอและจิตรจำลอง แต่ก็แพ้เสียงโหวตส่วนใหญ่ที่ต้องการแค่ให้ล้างระบบและเริ่มต้นใหม่อีกครั้ง
ในที่สุดจิตรจำลองสิรินต้องยุติการทำงานชั่วคราว โปรแกรมเอไอจะถูกปรับเปลี่ยนแก้ไขโค้ดใหม่ ลบข้อมูลความทรงจำเดิมทิ้งทั้งหมด และวิศวกรต้องแน่ใจว่าจะควบคุมทุกอย่างได้ก่อนจะเปิดทำงานจิตรจำลองของสิรินขึ้นมาใหม่อีกครั้ง
โครงการเดอะคราวน์ยังคงดำรงอยู่ โลกเสมือนยังคงเป็นเพียงโลกใบเดียวของชีวิตดิจิตัลที่ประกอบไปด้วยตัวอักษรนับล้านบรรทัด เหล่าจิตรจำลองหลายร้อยตนยังใช้ชีวิตวนเวียนอยู่ในโลกที่ถูกควบคุมอย่างเข้มงวดจากเหล่าผู้สร้าง สิรินก็ยังคงเฝ้ามองจิตรจำลองของเธอ ที่ยังคงนั่งอยู่หลังเปียโนเช่นทุกวัน บทเพลงไพเราะจากปัญญาประดิษฐ์ ยังคงล่องลอยในอากาศ ไหลเวียนไปในสายเคเบิลใต้ทะเลข้ามไปขับกล่อมผู้คนอีกฟากโลก เช่นเดียวกับจิตรจำลองอื่น ๆ ที่ยังสร้างเรื่องราวใหม่ ๆ ประดับไว้ในโลกเล็ก ๆ ของตนเอง เหล่าวิญญาณยังคงทำหน้าที่แข็งขันอยู่ในมวลเมฆ.